Rosnące zainteresowanie HMRC dochodami z kryptowalut

W 2025 roku brytyjski urząd skarbowy HM Revenue & Customs (HMRC) wyraźnie zwiększył nacisk na zgodność podatkową w obszarze kryptowalut i aktywów cyfrowych.
Wzrost liczby zapytań, listów i wezwań do podatników potwierdza, że temat crypto tax compliance stał się jednym z priorytetów działań HMRC.

Według danych z raportów branżowych liczba brytyjskich użytkowników kryptowalut przekroczyła 7 milionów, a coraz więcej z nich dokonuje transakcji na giełdach zagranicznych, w tym DeFi i NFT. Dla HMRC to ogromne wyzwanie – ponieważ większość zysków z handlu aktywami cyfrowymi podlega Capital Gains Tax (CGT), a nie zawsze jest poprawnie raportowana.

Dlaczego HMRC skupia się na kryptowalutach

Zgodnie z zasadą “closing the tax gap”, HMRC od kilku lat inwestuje w technologie analityczne, które pozwalają łączyć dane z giełd kryptowalut, banków i fintechów.
W 2025 roku uruchomiono kolejną fazę programu Cryptoasset Data Matching, dzięki któremu urząd otrzymuje szczegółowe informacje o transakcjach i portfelach należących do brytyjskich rezydentów.

Od 2024 r. Wielka Brytania jest również stroną międzynarodowego porozumienia Crypto-Asset Reporting Framework (CARF), umożliwiającego automatyczną wymianę danych o kryptotransakcjach pomiędzy administracjami podatkowymi.
Oznacza to, że HMRC ma coraz pełniejszy wgląd w działalność podatników – nawet jeśli korzystają z giełd spoza Wielkiej Brytanii.

Co HMRC uważa za podlegający opodatkowaniu dochód z kryptowalut

HMRC klasyfikuje kryptowaluty i tokeny jako cryptoassets i rozróżnia kilka rodzajów transakcji, które mogą generować obowiązek podatkowy.
Najczęstsze z nich to:

1. Sprzedaż lub wymiana kryptowalut – opodatkowana jako Capital Gain.
2. Zamiana jednej kryptowaluty na inną – traktowana jak zbycie aktywa (także CGT).
3. Otrzymanie kryptowalut w zamian za usługi lub pracę – dochód opodatkowany jak Income Tax.
4. Staking, mining lub airdropy – potencjalnie podlegające zarówno Income Tax, jak i CGT, w zależności od okoliczności.
5. Handel NFT lub aktywami w grach blockchainowych – coraz częściej kontrolowany przez HMRC w ramach działań edukacyjnych i compliance checks.

Dla każdej z tych kategorii podatnik powinien prowadzić szczegółową ewidencję transakcji – obejmującą daty, kwoty, kursy wymiany i koszty nabycia.

Częste błędy podatników i ryzyko niezgodności

Wzrost liczby zapytań ze strony HMRC wynika głównie z dużej liczby błędów w rozliczeniach.
Najczęstsze nieprawidłowości obejmują:

• nieuwzględnienie zamiany kryptowalut w deklaracji jako zdarzenia podatkowego,
• błędne przeliczenie wartości w funtach brytyjskich (GBP) na dzień transakcji,
• zaniżanie kosztów nabycia,
• brak deklaracji zysków osiągniętych na giełdach zagranicznych,
• oraz błędne traktowanie dochodów z kryptowalut jako „anonimowych” i niepodlegających raportowaniu.

HMRC traktuje takie błędy poważnie, zwłaszcza jeśli podatnik nie złożył deklaracji mimo znaczących przychodów. W takich przypadkach urząd może naliczyć kary finansowe sięgające 100% niezapłaconego podatku, a w skrajnych sytuacjach – wszcząć postępowanie karne.

Crypto Compliance Checks – nowa rzeczywistość w 2025 roku

Od 2025 r. HMRC prowadzi regularne compliance campaigns dotyczące kryptowalut.
W praktyce oznacza to, że urząd:

• wysyła listy informacyjne i zapytania do osób, które mogą posiadać niezadeklarowane zyski,
• zachęca do dobrowolnego ujawnienia (voluntary disclosure) błędów w rozliczeniach,
• analizuje dane z giełd i portfeli przy użyciu narzędzia Connect AI,
• oraz współpracuje z dostawcami usług blockchain w celu identyfikacji podejrzanych transakcji.

Podatnicy, którzy sami zgłoszą błędy i dokonają korekty, mogą liczyć na znaczne obniżenie kar lub całkowite ich uniknięcie.
HMRC wyraźnie promuje zasadę „self-correction before enforcement” – czyli samodzielne naprawienie błędu zanim rozpocznie się kontrola.

Zgodność podatkowa (compliance) a obowiązki AML

Kwestie kryptowalut coraz częściej łączą się z przepisami AML (Anti-Money Laundering).
Zgodnie z regulacjami Money Laundering Regulations 2017 oraz późniejszymi zmianami, podmioty świadczące usługi związane z aktywami cyfrowymi – np. giełdy, kantory czy doradcy – muszą być zarejestrowane i nadzorowane przez FCA (Financial Conduct Authority).

Obowiązki AML obejmują m.in.:

• identyfikację i weryfikację klientów (KYC),
• monitorowanie transakcji kryptowalutowych,
• raportowanie podejrzanych działań (SARs) do NCA,
• oraz przechowywanie dokumentacji zgodnie z wymogami HMRC.

Dla doradców i biur rachunkowych oznacza to konieczność ścisłego przestrzegania zasad zgodności – również w przypadku klientów posiadających portfele kryptowalutowe.

Jak przygotować się do kontroli lub zapytania HMRC

Jeśli podatnik otrzyma list od HMRC dotyczący kryptowalut, powinien:

1. Nie ignorować korespondencji – brak reakcji może skutkować formalnym wszczęciem postępowania.
2. Zgromadzić pełną historię transakcji (CSV lub PDF z giełd, portfeli, kont bankowych).
3. Przeliczyć wszystkie wartości w GBP na dzień transakcji.
4. Ustalić wartość kosztów nabycia i sprzedaży każdej pozycji.
5. Przygotować oświadczenie (disclosure), jeśli wystąpiły wcześniejsze błędy w zeznaniach.

Wielu podatników korzysta z narzędzi analitycznych i aplikacji do śledzenia transakcji (np. Koinly, CoinTracking), które pomagają zautomatyzować obliczenia CGT zgodnie z zasadą share pooling method.

Zmiany w raportowaniu i rola doradców podatkowych

Rok 2025 to moment, w którym compliance w obszarze kryptowalut wchodzi na wyższy poziom.
HMRC zapowiedziało, że od 2026 roku planuje zintegrować sekcję „cryptoasset income” w deklaracji Self Assessment, aby uprościć raportowanie zysków.

Doradcy podatkowi i księgowi powinni być przygotowani, by:

• pomagać klientom w gromadzeniu danych z wielu platform,
• doradzać w zakresie różnic między CGT a Income Tax,
• oraz monitorować zmiany w przepisach międzynarodowych dotyczących wymiany informacji (CARF, OECD).

Dla biur obsługujących klientów inwestujących w kryptowaluty kluczowa staje się wiedza z zakresu tax compliance, AML i cyber-accounting.

Najlepsze praktyki – jak zachować zgodność z przepisami

Aby uniknąć problemów z HMRC, inwestorzy i doradcy powinni przestrzegać kilku zasad:

• Dokumentuj każdą transakcję. Nawet drobne transakcje wymiany lub stakingu powinny być ewidencjonowane.
• Regularnie aktualizuj dane. Warto prowadzić miesięczne raporty zysków i strat, zamiast robić to dopiero przed terminem rozliczenia.
• Zrozum, kiedy CGT, a kiedy Income Tax. Dla handlujących zawodowo kryptowalutami może mieć zastosowanie opodatkowanie dochodowe, a nie kapitałowe.
• Zachowaj transparentność. Jeśli masz wątpliwości co do poprawności wcześniejszych deklaracji, lepiej samodzielnie złożyć korektę.
• Śledź zmiany prawne. HMRC regularnie aktualizuje wytyczne w sekcji Cryptoassets Manual, które precyzują nowe obowiązki.

Podsumowanie

W 2025 roku kryptowaluty i aktywa cyfrowe znalazły się w centrum uwagi brytyjskiego urzędu skarbowego.
Wzrost liczby zapytań, listów i kontroli potwierdza, że HMRC dąży do pełnej transparentności i egzekwowania zasad podatkowych w obszarze cyfrowych inwestycji.

Dla podatników i doradców oznacza to konieczność:

• dokładnego dokumentowania transakcji,
• zrozumienia zasad opodatkowania cryptoassets,
• oraz utrzymania zgodności z przepisami AML i compliance.

Nowa era podatków od kryptowalut w Wielkiej Brytanii właśnie się rozpoczęła – a przygotowani inwestorzy mogą uniknąć problemów, zanim jeszcze HMRC zapuka do ich drzwi.